ปลาวาฬเพชรฆาต
“ฟรีวิลลี” (Free Willy) ภาพยนตร์ดังเมื่อสิบกว่าปีก่อน ทำให้คนทั่วโลกประทับใจในความน่ารักและแสนรู้ของ “วาฬเพชฌฆาต” แต่เมื่อมีข่าวว่าวาฬเพชฌฆาตในสวนสัตว์น้ำทำร้ายครูฝึกจนถึงแก่ชีวิต ก็สร้างความตกตะลึงและความเคลือบแคลงสงสัยให้คนทั่วไปไม่น้อยว่า เหตุใดวาฬเพชฌฆาตที่ได้รับการฝึกหัดอย่างดี ถึงก่อเหตุสะเทือนขวัญได้เช่นนี้“ออร์กา” (Orca) หรือ “วาฬเพชฌฆาต” (Killer whales) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ อยู่ในวงศ์โลมา (Delphinidae) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า ออคินัส ออกา (Orcinus orca) วาฬเพชฌฆาตอาศัยอยู่ในมหาสมุทรได้ทั่วโลก ตั้งแต่อาร์กติกเรื่อยไปจนถึงแอนตาร์กติก รวมทั้งในทะเลแถบเขตร้อน
นักวิทยาศาสตร์จำแนกวาฬเพชฌฆาตออกเป็น 3 สายพันธุ์หลัก ได้แก่
- สายพันธุ์ทั่วไป (Resident) ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ตามชายฝั่งด้านตะวันออกเฉียงเหนือของมหาสมุทรแปซิฟิก อยู่รวมกันเป็นครอบครัวอย่างเหนียวแน่น
- สายพันธุ์อพยพ (Transient) มักเดินทางไปทั่วตามชายฝั่งทะเล รวมกลุ่มกันเล็กๆ ราว 2-6 ตัว แต่ไม่เป็นครอบครัวเหนียวแน่นและมีพฤติกรรมไม่ซับซ้อนเท่าสายพันธุ์ทั่วไป
- สายพันธุ์ทะเลลึก (Offshore) นักวิทยาศาสตร์เพิ่งค้นพบวาฬเพชฌฆาตสายพันธุ์นี้เมื่อปี 1988 ซึ่งมีพันธุกรรมแยกออกจาก 2 สายพันธุ์ข้างต้นอย่างชัดเจน ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในทะเลเปิด มักรวมตัวกันเป็นฝูงขนาดใหญ่ประมาณ 60 ตัว แต่พฤติกรรมอื่นๆ ยังมีข้อมูลน้อยมาก